Özet

Amaç: Psikolojik faktörlerin koroner arter hastalığı gelişimi ve seyrini etkilediği bilinmektedir. Buradan hareketle çalışmada akut koroner sendrom (AKS) tedavisi sonrası depresyon, anksiyete ve panik agorafobi düzeylerinin bir yıllık takipte morbidite ve mortalite üzerine etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Hamilton depresyon ölçeği (HDÖ), Hamilton anksiyete ölçeği (HAÖ) ve Hamilton panik agarofobi ölçeği (HPAÖ) kullanılarak hastaların psikolojik değerlendirmesi yapıldıktan bir yıl sonra hastalar evlerinden aranmıştır. Hastalara bir yıllık dönemde şikayetleri olup olmadığı, yeniden hastaneye yatış durumları, yeni miyokard infarktüsü ya da yeni koroner girişim yapılıp yapılmadığı sorulmuştur.
Bulgular: Hastaların büyük çoğunluğu erkek olup (54 erkek ve 28 kadın hasta); ortalama yaşları 61,9±12,1’dir. Hastalarda depresyon semptomları (HDÖ>8) 87,8% oranında görülmüştür. HDÖ’nün HAÖ ve HPAÖ ile yakın ilişki içinde olduğu görülmüştür (p<0,001). HDÖ, HAÖ ve HPAÖ skorları ile devam eden nefes darlığı, yeni infarktüs gelişimi ve yeniden hastaneye yatış arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür (p<0,05). Mortalite ya da yeni koroner girişim ile HDÖ, HAÖ ve HPAÖ arasında ise herhangi bir ilişki saptanmamıştır.
Sonuç: AKS sonrası dönemde saptanan depresyon, anksiyete ve panik agorafobi düzeyinin bir yıllık takipte devam eden nefes darlığı yanında yeni Mİ gelişimi ve yeniden hastaneye yatışı öngördüğü halde mortaliteyi etkilemediği sonucuna varılmıştır. AKS sonrası hastaların psikolojik yönden değerlendirilmesi sonucunda yapılacak ilaçlı ya da ilaçsız tedavi yaklaşımlarının olumsuz sonuçlara etkisi araştırılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Depresyon, Anksiyete, Panik agorafobi, Akut koroner sendrom, Morbidite, Mortalite

Effects of Depression, Anxiety and Panic Agoraphobia Scores on Morbidity and Mortality After Acute Coronary Syndrome Treatment

Summary

Aim: Psychological factors are known to influence the development and course of coronary artery disease. We aimed to search potential effects of depression, anxiety and panic agoraphobia scores on morbidity and mortality during one-year follow-up of the study patients who had been treated for acute coronary syndrome (ACS).
Material and Methods: Hamilton depression, anxiety and panic agoraphobia scores were used for the psychological evaluation of the patients after the treament of ACS. Later, the patients were followed for possible adverse events. At the end of one-year-follow-up, they were evaluated for the presence of cardiac symptoms, rehospitalization, reinfaction, coronary intervention, bypass surgery, or death.
Results: Most of the patients were male (54 male and 28 female; mean age was 61.9±12.1). Depressive symptoms were very prevalent (87.8%). Hamilton depression, anxiety and panic agoraphobia scores were closely interrelated (p<0.001). Hamilton depression, anxiety and panic agoraphobia scores were also related to ongoing dyspnea, reinfarction and rehospitalization (p<0.05). Mortality and new coronary intervention were not related to Hamilton depression, anxiety and panic agoraphobia scores.
Conclusion: Depression, anxiety and panic agoraphobia scores measured after acute coronary syndrome treatment were associated with ongoing dyspnea, reinfarction and rehospitalization. Positive effects of psychological interventions with medical and/or behavioral approaches after acute coronary syndrome should be analyzed further.
Key Words: Depression, Anxiety, Panic agoraphobia, Acute coronary syndrome, Morbidity, Mortality