Obezlerde Metabolik Sendromun Dünya Sağlık Örgütü Erişkin Tedavi Paneli-III Kriterlerine Göre Karşılaştırılması
*Yrd.Doç.Dr. Gürsel ACARTÜRK, **Dyt. Esin KARACA, *Yrd.Doç.Dr. Şeref YÜKSEL, *Yrd.Doç.Dr. Mehmet ÇÖLBAY, *Yrd.Doç.Dr. İhsan USLAN, *Yrd.Doç.Dr. Özcan KARAMAN, *Ast.Dr. Türkan PAŞALI KİLİT
*Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Afyon
**Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Afyon
Özet
Amaç: Metabolik sendrom (MS) tanısında Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından belirlenen kriterlerle beraber toplum taramaları için pratik kriterler de mevcuttur. Bunlardan Ulusal Kolesterol Eğitim Programı Uzman Paneli-III (UKEP-ETP-III) insülin direnci kriterini içermemektedir. Bundan dolayı aynı popülasyondaki MS prevalansı kullanılan kriterlere göre farklı bulunabilir. Çalışmamızda insülin direncinin sık görüldüğü obezlerde MS sıklığını DSÖ ve UKEP-ETP-III kriterlerine göre karşılaştırdık.
Gereç ve Yöntem: Aralık 2003-Temmuz 2005 yılları arasında görülen 88 obez hastanın verileri MS kriterleri açısından retrospektif olarak değerlendirildi. Bunlardan DSÖ ve/veya UKEP-ETP-III kriterlerinin tümüne bakılan 71 hasta çalışmaya alındı. İnsülin direnci olarak "homeostazis modeli" (HOMA-IR) kullanıldı.
Bulgular: Hastalarda (57 kadın, 14 erkek) yaş ortalaması 45.3±10.2 yıl, DSÖ'ye göre hesaplanan MS sıklığı %64.8, UKEP-ETPIII'e göre ise %62 olarak saptandı. Her iki kriterle saptanan MS sıklığı farkı anlamlı değildi. Herhangibir kritere göre MS tanılı hasta sayısı 55 olup, bunlardan hem DSÖ ve hem de UKEP-ETP-III'e göre MS olan 35 hasta, sadece DSÖ'ye göre MS olan 11 hasta ve sadece UKEP-ETP-III'e göre MS olan 9 hasta klinik ve laboratuvar veriler açısından karşılaştırıldı. HOMA-IR ve trigliserit açısından gruplar arasında fark olup, sadece UKEP-ETP-III'e göre MS olanların HOMA-IR değeri her iki kritere göre de MS olanlardan anlamlı olarak düşük bulundu.
Sonuç: Kolay uygulanabilen, ancak insülin direncini içermemesi nedeniyle eleştirilen UKEP-ETP-III kriterlerinin, insülin direncinin sıklıkla görüldüğü obezlerde güvenle kullanılabileceği düşünüldü.
Anahtar Kelimeler: Obezite, Metabolik Sendrom, İnsülin Direnci
Comparission of The World Health Organization and Adult Treatment Panel-III Criterion for Metabolic Syndrome in Obese Patients
Summary
Aim: Metabolic Syndrome (MS) defined by World Health Organization (WHO) or National Cholesterol Education Program (NCEP) III. NCEP-III is practical and frequently used. But it does not contain insulin resistance. MS prevalence may be differing in the same population according to the approved criteria. Present study was arranged to compare the WHO and NCEP III criteria in obese patients with insulin resistance.
Materials and Methods: 88 obese patients was evaluated with MS criteria retrospectively. 71 patients whom have all of the WHO and NCEP III criteria included to the study. HOMA-IR model was used to determine the insulin resistance.
Results: The mean age (57 women, 14 men) was 45.3±10.2 years. Based on the WHO or NCEP-III the prevalence of MS was %64.8 and %62, respectively. There was no significant difference between these prevalence. MS was determined with WHO or NCEP-III criteria in 55 patients. In these patients both WHO and NCEP-III criterias pozitive in 35, only WHO criteria pozitive in 11, only NCEP III criteria pozitive in 9 patients. These 3 groups were compared. There was statistically significant difference between the groups for HOMA-IR and triglyceride. The HOMA-IR value in patients that have only NCEP-III criteria was significantly lower than the patients that have both WHO and NCEP-III criterias.
Conclusion: NCEP-III was easy for use but criticized for owing to lack of insulin resistance. We considered that NCEP-III could be used with confidence in obese patients with insulin resistance.
Key Words: Obesity, Metabolic Syndrome X, Insulin Resistance