Özet

Amaç: Otonomik sinir sisteminin kardiyak fonksiyonların düzenlenmesindeki rolü büyüktür. Kalp hızı üzerindeki etkilerinin yanı sıra miyokard dokusu üzerindeki direkt etkiler birçok patolojik durumda hastalığın seyrini etkilemektedir. Çalışmamızda kalp hızı değişkenliği (KHD) ölçümleri ile belirlenen günlük ortalama otonomik tonus ve  diyastolik doluş parametreleri (DDP) arasındaki ilişkilerin kalp hızı değerlerinden bağımsız ilişkilerin ve bu ilişkilerde cinsiyetler arasındaki farklılıkların ortaya konulması amaçlanmıştır.
Yöntem ve Bulgular: Çalışmamızda 114 Erkek Hasta (Yaş , Min:20 Maks: 79, Ort: 46.92±10.85) ve 123 Kadın Hasta  (Yaş, Min : 20 Maks: 71 Ort:39.03± 9.68) yer aldı. Hastaların antropometrik ölçümleri ve 24 saatlik EKG takibi (Holter) sonrası KHD verileri ve transtorasik Doppler ekokardiyografi (TTDE) ile de DDP saptandı. Bu iki veri grubu arasında ,  elde edilen kalp hızı değerlerinin etkileri (KHE) kontrol altına alınmadan ve ardından bu değerlerin etkileri parsiyel korelasyon analizi ile kontrol altına alındığında ortaya çıkan bağıntılar tespit edildi. KHE dikkate alındığında erkeklerde E/A oranının parasempatik tonus ile pozitif ve sempatik tonus ile negatif korelasyonlu olduğu gösterildi. (LFn için r: - 0.308, P:0.007, HFn için r: 0.308, P:0.007) Kadınlarda ise aynı korelasyonun deselerasyon zamanı için geçerli olduğu izlendi.(LFn için r: - 0.225,  P:0.023, HFn için  r: 0.225, P:0.023) KHE kontrol altına alındığında ise E dalga hızı ve A dalga hızının otonomik tonus değerleri ile bağıntısı bulunamazken, her iki cinsiyete de E/A oranının parasempatik tonus ile pozitif korelasyonu saptandı.(Erkeklerde HF değeri ile r:0.206, P:0.037 ve kadınlarda ise RMSSD ile r:0.191, P:0.042)
Sonuç: Günlük ortalama otonomik tonus değerleri DDP’ ni yaş, bel/kalça ve kalp hızı değerlerinden bağımsız olarak etkilemekte ve bu etkiler cinsiyetler arası farklılıklar göstermektedir.
Anahtar kelimeler: Cinsiyet, Kalp hızı, Doppler Ekokardiyografi, Otonomik Sinir Sistemi.

Summary

Aim: Autonomous nervous system has extensive role on the regulation of cardiac functions. In addition to the effects on heart rate, direct interaction on myocardial tissue contributes to the pathology of many diseases. In our study, the relation of heart rate variation (HRV) measurements with daily mean autonomous tonus and diastolic filling parameters (DFP) independent of heart rate itself and the relevance with gender was investigated.
Methods and Results: 114 male (Mean age: 46.92±10.85 Min: 20, Max: 79) and 123 female (Mean age: 39.03± 9.68 Min:20, Max: 71)  patients were included in our study. Following antropometric and 24-hour holter measurements, HRV and DFP by Doppler echocardiography were documented. Equations without controlled effects of heart rate measurements and after analyzed by partial correlation were determined. Considering heart rate effects, E/A ratio was positively correlated with parasympathetic tonus and negatively with sympathetic tonus (LFn r: - 0.308, P:0.007, HFn r: 0.308, P:0.007). In female patients same correlation was found for deceleration time (LFn r: - 0.225, P:0.023, HFn r: 0.225, P:0.023). Controlled heart rate effect data demonstrated no correlation with E and A wave velocities versus autonomous tonus measurements but positive correlation of E/A ratio with parasympathetic tonus in both gender (Male HF r:0.206, P:0.037 and female r:0.191, P:0.042)
Conclusion: Daily mean autonomous measurements affect DFP independently of age,  waist/hip ratio and heart rate and demonstrates significant gender differences.
Key words: Gender, Heart rate, Doppler echocardiography, Autonomous nervous system