Özet

Sistatin-C, sistein proteaz inhibitörü bir proteindir. Tüm çekirdekli hücreler tarafından sabit bir hızla sentezlenir, glomerülden serbest olarak filtre edilir, proksimal tübül hücreleri tarafından tam olarak reabsorbe ve katabolize edilir. Ekstrarenal eliminasyona uğramaz. Bu özelliklerinden dolayı sistatin-C, glomerüler filtrasyon hızını belirlemede yeni bir belirteç olarak düşünülmektedir. Özellikle azalmış böbrek fonksiyonun erken belirlenmesinde sistatin-C’nin serum kreatininden daha değerli olduğu kabul edilmektedir. Fakat glomerüler filtrasyon hızını belirlemede kullanılan serum sistatin-C seviyeleri veya sistatin-C’ye dayalı eşitlikler ile serum kreatinine dayalı eşitlikler arasında yapılan karsılaştırılmalar çok belirgin sonuçlar vermemektedir. Bu konunun daha sonraki çalışmalarda değerlendirilmesi gerekmektedir.
Klinik uygulamalarda daha çok glomerüler filtrasyon hızını belirleyen bir endojen belirteç olarak bilinmesine rağmen son zamanlarda sistatin-C’nin kardiovasküler hastalıklar ve inflamasyon gibi pek çok hastalık tanısı ile ilişkisi olabileceği ileri sürülmüştür.
Bu derlemede, sistatin-C’nin böbrek fonsiyonunu değerlendirmeki yerini ve kardivasküler hastalıklar ile inflamasyon için bir belirteç olup olmadığını literatür ışığında değerlendirmeyi amaçladık.
Anahtar Kelimeler: Sistatin-C, Glomerüler filtrasyon hızı, Kardiovasküler hastalık, C reaktif protein

Cystatin-C and Clinical Uses

Summary

Cystatin-C is an inhibitor of cysteine proteases. It is a protein produced at a stable rate by all nucleated cells, freely filtered by the renal glomeruli, completely reabsorbed by the renal tubuli, subsequently metabolized in the proximal tubules, and is not extra-renally eliminated. Given these features, serum cystatin-C concentration has emerged as a novel marker of glomerular filtration rate. Especially in detecting early decline in glomerular filtration rate, cystatin-C is a more valuable marker than serum creatinine. However, comparisons between serum cystatin-C or cystatin-C based estimating equations and serum creatinine based glomerular filtration rate estimating equations have yielded nondefinitive results. Therefore this point needs to be more evaluated in further research.
Although in clinical practice it is known primarily as a relatively reliable and endogenous marker for glomerular filtration rate, lately cystatin-C analysis has been discussed in connection with the diagnosis of a variety of diseases such as cardiovascular disease and inflammation.
In this paper, we have aimed to review the importance of cystatin-C in the evaluation of impairment of renal function and if it can be used as a marker for cardiovascular disease and inflammation in view of literature.
Key Words: Cystatin-C, Glomerular filtration rate, Cardiovascular disease, C-reactive protein