Hiperlipidemisi Olan Hastalarda Atorvastatin, Rosuvastatin, Atorvastatin + Ezetimib ve Rosuvastatin + Ezetimib’in Lipid Profili ve Yüksek Sensitif C-Reaktif Protein Düzeyi Üzerine Olan Etkisi
Uzm.Dr. Serkan ÇAY, Uzm.Dr. Funda TUNA, Uzm.Dr. Burcu DEMİRKAN, Uzm.Dr. Mücahit YETİM, Asis.Dr. Zafer BÜYÜKTERZİ, Asis.Dr. Erkan BAYSAL
Türkiye Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği, Ankara
Özet
Amaç: Hiperlipidemi kardiyovasküler morbidite ve mortalite ile ilişkili majör risk faktörlerinden biridir. Statinler ve yeni tanımlanan bir ajan olan ezetimib hiperlipidemi tedavisinde kullanılmaktadır. Bu ilaçlar tek başlarına ve kombinasyon tedavisi olarak kullanılabilir. Ayrıca gösterilmiştir ki bu ilaçlar hsCRP düzeylerini azaltırlar ve bu inflamatuar belirteç ateroskleroz ile ilişkilidir. Bu çalışmanın amacı hiperlipidemisi olan hastalarda atorvastatin, rosuvastatin, atorvastatin + ezetimib ve rosuvastatin + ezetimib’in total kolesterol (TK), LDL-kolesterol, HDL-kolesterol ve trigliserit düzeyleri ile hsCRP düzeyleri üzerine olan etkisini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Prospektif anlamda 4 hafta boyunca 47 hasta atorvastatin 10-20-40 mg (grup 1), 45 hasta rosuvastatin 10-20 mg (grup 2), 30 hasta atorvastatin + ezetimib 10-20 + 10 mg (grup 3) ve 24 hasta rosuvastatin + ezetimib 10-20 + 10 mg (grup 4) kullandı. Çalışma popülasyonunun ortalama yaşı 58 ± 11 idi. Hastaların %60’ı erkekti. Hastaların %66’sı hipertansif, %32’si diyabetik, %23’ünde aile öyküsü, %23’ü sigara içicisi ve %32’sinde koroner arter hastalığı mevcuttu.
Bulgular: Gruplar bazal demografik ve laboratuar karakteristikleri yönünden iyi eşleşmişti. Dört haftanın sonunda atorvastatin; TK %21, LDL-K %30, TG %22 düşürmüş ve HDL-K %13 artırmıştı. Rosuvastatin; TK %27, LDL-K %41, TG %26 düşürmüş ve HDL-K %25 artırmıştı. Atorvastatin + ezetimib; TK %33, LDL-K %45, TG %31 düşürmüş ve HDL-K %12 artırmıştı. Rosuvastatin + ezetimib; TK %31, LDL-K %49, TG %30 düşürmüş ve HDL-K %22 artırmıştı. Bazalden 4. haftaya kadar ortalama % değişim açısından gruplar arasında artmış HDL-K ve azalmış TG düzeyleri arasında anlamlı ilişki yoktu. Fakat atorvastatin + ezetimib ve rosuvastatin + ezetimib, atorvastatine göre TK anlamlı şekilde azalttı (p=0.008 ve 0.013). Ayrıca bazalden 4. haftaya kadar ortalama % değişim açısından gruplar arasında LDL-K düzeylerindeki azalış arasında anlamlı ilişkimevcuttu. Dört haftanın sonunda hsCRP grup 1’de %11, grup 2’de %23, grup 3’te %38 ve grup 4’de %42 azalmıştı. Buna göre grup 1 ve 3 (p=0.041), grup 1 ve 4 (p=0.033), grup 2 ve 3 (p=0.036), ve grup 2 ve 4 (p=0.014) arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu. Fakat grup 1 ve 2, ve grup 3 ve 4 arasında anlamlı ilişki bulunamadı. Çalışmada sadece 1 hastada karaciğer fonksiyonlarında bozulma saptandı (‰7).
Sonuç: Yalnız başına rosuvastatin ve ezetimibe ile kombinasyonu atorvastatine göre özellikle LDL-K olmak üzere hiperlipidemili hastalarda lipid profilini iyileştirmektedir. Fakat her iki statinin de ezetimibe ile kombinasyonu LDL-K düzeyini hemen hemen eşit miktarda düşürmektedir. Statinler hiperlipidemili hastalarda hsCRP düzeylerini azaltmaktadırlar. Statinlere ezetimibe eklenmesi yalnız başına statine göre hsCRP düzeylerini daha etkili şekilde düşürmektedir.
Anahtar Kelimeler: Hiperlipidemi, Kombinasyon tedavisi
Effects of Atorvastatin, Rosuvastatin, Atorvastatin Plus Ezetimibe, and Rosuvastatin Plus Ezetimibe on Lipid Profile and High-Sensitive C-Reactive Protein Level in Patients with Hyperlipidemia
Summary
Aim: Hyperlipidemia is one of the major risk factor associated with cardiovascular morbidity and mortality. Statins and newly introduced agent ezetimibe have been used for hyperlipidemia management. These drugs might be used alone or in combination. In addition, it has been shown that these drugs reduce hsCRP level and this inflammatory marker is associated with atherosclerosis. The goal of this study was to examine prospectively the effects of atorvastatin, rosuvastatin, atorvastatin plus ezetimibe, and rosuvastatin plus ezetimibe on total cholesterol, LDL-cholesterol, HDL-cholesterol, and triglyceride levels and hsCRP level in patients with hyperlipidemia.
Material and Methods: Forty seven patients received atorvastatin 10-20-40 mg (group 1), 45 received rosuvastatin 10-20 mg (group 2), 30 received atorvastatin plus ezetimibe 10-20 + 10 mg (group 3), 24 received rosuvastatin plus ezetimibe 10-20 + 10 mg (group 4) for 4 weeks in a prospective manner. The mean age of the study population was 58 ± 11 years. Sixty percent of patients were male. Sixty-six percent of patients had hypertension, 32% had diabetes, 23% had family history for coronary artery disease, 23% had smoking habit, and 32% had coronary artery disease.
Results: Groups were well matched concerning baseline demographic and laboratory characteristics. At the end of the four weeks atorvastatin reduced TC by 21%, LDL-C by 30%, TG by 22% and increased HDL-C by 13%. Rosuvastatin reduced TC by 27%, LDL-C by 41%, TG by 26% and increased HDL-C by 25%. Atorvastatin plus ezetimibe reduced TC by 33%, LDL-C by 45%, TG by 31% and increased HDLC by 12%. Rosuvastatin plus ezetimibe reduced TC by 31%, LDL-C by 49%, TG by 30% and increased HDL-C by 22%. There was no statistical significance associated with increased HDL-C and decreased TG levels between groups (mean % change from baseline to week 4). However, atorvastatin plus ezetimibe and rosuvastatin plus ezetimibe significantly reduced TC compared to atorvastatin (p=0.008 and 0.013, respectively). In addition, there was a significant association concerning LDL-C mean % change from baseline to week 4 between groups. At the end of the four weeks hsCRP was reduced by 11% in Group 1, 23% in Group 2, 38% in Group 3, and 42% in group 4. A statistical significance was found between Group 1 and Group 3 (p=0.041), Group 1 and Group 4 (p=0.033), Group 2 and Group 3 (p=0.036), Group 2 and Group 4 (p=0.014). However, there was no significant relationship between Group 1 and Group 2, and Group 3 and Group 4. Only one patient had increased ALT or AST > 3 times the upper limit of normal as an adverse effect (7‰).
Conclusion: Rosuvastatin alone and in combination with ezetimibe improved the lipid profile, especially the LDL-C, of patients with hyperlipidemia compared to atorvastatin alone. However, both statins in combination with ezetimibe almost equally decrease LDL-C. Rosuvastatin plus ezetimibe was also more efficacious in decreasing the LDL-C level. Statins decreased hsCRP in patients with hyperlipidemia. Addition of ezetimibe to statins was more efficacious in decreasing hsCRP level compared to statins alone.
Key Words: Combination therapy, Hyperlipidemia