Özet

N-hekzan endüstriyel yapıştırıcılarda kullanılan bir organik solventtir. N-hekzan polinöropatisinin nedeni esas metaboliti olan 2-5 heksanediondur. N-hekzan üretimdeki boyalarda ve yapıştırıcılarda yaygın olarak kullanılır. N-hekzan toksisitesinde en sık görülen nörolojik bulgu sensorimotor polinöropatidir. Sensoryel kayıp motor kayıptan daha önce görülür. Ayrıca kranyal nöropati ve makülopatiye bağlı görme bulanıklığı da bildirilmiştir. Elektrofizyolojik çalışmalar primer aksonal polinöropati ile birlikte sekonder demiyelinizasyonu göstermiştir. Olgularda distal kasların proksimal kaslardan daha çok etkilendiği görülmektedir.
Bu yazıda 3 toksik polinöropati olgusu sunulmaktadır. Birinci olgu 1,5 yıl bir ajanda fabrikasında çalışan, yürüme güçlüğü, ellerde ardından da bacaklarda uyuşma şikayetleri olan 23 yaşında bir erkekti. EMG’de difüz motor polinöropati saptandı. İkinci olgu 15 yıldır çanta imalathanesinde çalışan alt ekstremitede güçsüzlük şikayeti olan 28 yaşında erkek hastaydı. EMG’de primer demyelinizan ve sekonder aksonal dejenerasyonun eşlik ettiği motor polinöropati saptandı. Üçüncü olgu 1 yıldır ajanda imalathanesinde çalışan alt ekstremitelerden güçsüzlük şikayeti ile başvuran 21 yaşında bayan hastaydı. EMG’de primer demyelinizan ve sekonder aksonal kayıp ile seyreden sensorimotor polinöropati saptandı.
Bu olgular vesilesiyle, biz bu nisbeten iyi prognozlu polinöropatinin çalışanlar ve işverenlerin eğitimi ve n-hekzana maruz kalan işçilerin periyodik kontrolü ile önlenmesinin mümkün olduğunu vurgulamak istedik.
Anahtar Kelimeler: N-hekzan, Toksik polinöropati

Polyneuropathy Depending on N-Hexane Exposure: Three Subjects Presentation

Summary

N hexane is an organic solvent used in industrial glues. 2,5-Hexanedione is a main metabolite of nhexane considered as the cause of n-hexane polyneuropathy. N-hexane is widely used in manufacturing dyes and glues. In n-hexane toxicity sensory motor polyneuropathy is the most seen clinical sign and sensory loss occur before motor loss. Cranial neuropathy and maculopathy induced visual loss is also reported. Electrophysiological studies indicate primary axonal polyneuropathy with secondary demyelinization. Distal muscles are effected more than proximal muscles.
In this article three toxic polyneuropathy cases were presented. The first subject is 23 year old man, had worked one and half year in a date book manufacture industry. Because of chronic exposure to n-hexane used in glue, he had suffered from walking disability, hands and feet numbness. In EMG diffuse motor polyneuropathy was determined. Second subject was 28 year old man, had worked 15 years in a handbag manufacture industry applied with lower limbs weakness. In EMG primary demyelinization, secondary axonal degeneration accompanied motor polineuropathy in lower distal limbs was determined. The third subject was 21 year old woman, had worked one year in a date book manufacture industry. First of all, lower limbs weakness occured ,than upper limbs were effected. In EMG sensorymotor polyneuropathy which progress with primary demyelinization and secondary axonal loss was determined.
We wanted to state that the prevention of this relatively good prognosed polyneuropathy is possible by means of education of employees and employers about n-hexane exposure and periodic assessment of workers exposed to n-hexane
Key words: N hexane, Toxic polyneuropathy