Antiglokomatöz Damlaların Kornea Yara İyileşmesi Üzerindeki Etkisi
Erhan ÖZYOL, Pelin ÖZYOL
ÖZET
Amaç: Antiglokomatöz damlaların kornea yara iyileşme sürecine etkisini değerlendirmek.
Gereç ve Yöntem: Bu prospektif çalışmaya glokom nedeniyle antiglokomatöz damla kullanan ve pterjiyum cerrahisi planlanan 9 hastanın 11 gözü ile herhangi bir göz damlası kullanmayan ve pterjiyum cerrahisi planlanan 13 hastanın 13 gözü dahil edildi. Tüm gözlere otogreftli pterjiyum cerrahisi yapıldı. Epitel defekt alanı hemen cerrahi sonrasında daha sonrada günlük olarak epitel defekti kapanana kadar kaydedildi. Hastaların ağrı skorlaması her kontrolde görsel analog ağrı skalası ile değerlendirildi.
Bulgular: Gruplar arasında yaş ve cinsiyet açısından fark yoktu. Antiglokomatöz damla kullanan hastaların glokom damlalarını kullanma süresi ortalama 6,12±3,72 yıl idi. Dört göz latanoprost, 3 göz travoprost ile tekli ilaç tedavisi altında iken, 3 göz brimonidin+timolol, 1 göz dorzolamid+timolol fiks kombinasyon tedavisi altındaydı. Cerrahi sonrası epitel defektinin alanı antiglokomatöz damla kullanan grupta 7,01±3,96 mm2, kontrol grubunda 7,13±4,28 mm2 idi (p=0,42). Antiglokomatöz damla kullanan grupta epitel defekt alanı kontrol grubuna göre ikinci ve üçüncü günlerde istatistiksel olarak daha genişti. Epitel kapanma zamanı antiglokomatöz damla kullanan grupta 4,5±1,16 (3-5) gün iken kontrol grubunda 2,92±0,7 (2-4) gündü (p= 0,0012). Üçüncü gün de kontrol gözlerin 10'un da (%90,9) epitel defekti kapanmışken antiglokomatöz damla kullanan grupta sadece 3 gözde (%23) epitel defekti kapanmıştı ve bu grupta ancak 5. günde tüm gözlerde epitel defektinin tamamen kapandığı izlendi. Cerrahi sonrası 4. gün dışında iki grup arasında ağrı skoru açısından istatistiksel fark yoktu.
Sonuç: Kornea yara iyileşme süreci uzun süre antiglokomatöz damla kullanımında gecikmektedir ve glokom hastalarında uzamış iyileşme süreci kornea cerrahisi öncesinde göz önünde bulundurulmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Latanoprost, Brimonidin+Timolol, Dorzolamid+Timolol, Görsel analog ağrı skalası, Kornea yara iyileşmesi, Pterjiyum cerrahisi
The Effect of Antiglaucomatous Drops on Corneal Wound Healing
ABSTRACT
Objective: To assess the effect of antiglaucomatous medications on corneal wound healing.
Material and Method: Eleven eyes of 9 patients who use antiglaucomatous drops because of glaucoma and scheduled for pterygium surgery and 13 eyes of 13 patients who do not use any topical medication and scheduled for pterygium surgery were enrolled in this prospective study. All eyes underwent pterygium excision with conjunctival autografting. Epithelial defect area recorded immediately after surgery and subsequently everyday until complete epithelial healing was observed. Pain score was evaluated with the visual analog scale at every visit.
Results: There was no difference with regard to age and sex between groups. The mean time of antiglaucomous usage of glaucoma patients was 6.12±3.72 years. While 4 eyes were under latanoprost and 3 eyes were under travoprost monotherapy, 3 eyes were under brimonidine+timolol and 1 eye was under dorzolamide+timolol fix combination therapy. The mean epithelial defect area immediately after surgery was 7.01±3.96 mm2 in antiglaucomatous medication group and 7.13±4.28 mm2 in control group (p=0.42). At the 2-days and 3-days of surgery the epithelial defect area was statistically larger in antiglaucomatous medication group than control group. The complete epithelial healing time was 4.5±1.16 (3-5) days in antiglaucomatous group and 2.92±0.7 (2-4) days in control group (p=0.0012). At the 3-days of surgery, complete epithelial healing was observed in 10 (90.9%) eyes of control group whereas it was observed in 3 (23%) eyes of antiglaucomatous medication group. Complete epithelial healing in all eyes of antiglaucomatous group was observed at the 5-days of surgery. Pain scores were not statistically different between groups except for the 4th day after surgery.
Conclusion: Corneal wound healing is delayed in the long term use of antiglaucomatous medication. Prolonged wound healing process in patients with glaucoma should be considered prior to corneal surgery.
Keywords: Latanoprost, Travoprost, Brimonidine+Timolol, Dorzolamide+Timolol, Glaucoma, Visual analog scale, Corneal wound healing, Pterygium surgery
