ÖZET

Amaç: Diyastolik fonksiyonlar üzerine kanın akışkanlık özelliklerini belirleyen faktörlerin etkisi açık olarak ortaya konmamıştır. Bu çalışmada kanın akışkanlık özelliğini etkileyen en önemli faktörlerden biri olan hematokrit düzeyi ve sol ventrikül diyastolik fonksiyonları arasındaki etkileşimin ortaya konmasına çalışılmıştır.
Yöntem: Çalışmaya alınan 185 sağlıklı bireyde (93 erkek yaş ortalaması: 48±6 yıl ve 92 kadın yaş ortalaması: 49±7 yıl) ekokardiyografik incelemede standart ölçümlerin yanında diyastolik parametreler (E, E iniş zamanı, A, E/A oranı, izovolemik gevşeme zamanı ve pulmoner ven sistolik/diyastolik oranı) ölçüldü. Erkek ve kadınlarda ayrı ayrı olmak üzere hematokrit değerlerinin ortalaması ve standart sapması elde edildikten sonra her bir bireyin hematokrit değerinin ortalamadan ne kadar sapma gösterdiği belirlendi. Hastalar ortalamadan sapma miktarlarına göre düşük, düşük normal, yüksek normal ve yüksek hematokrit grubu olmak üzere dört gruba ayrıldı. Farklı parametrelerin karşılaştırmalarında korelasyon testi, gruplar arası karşılaştırmalarda Mann-Whitney U testi, kategorik değişkenlerde ki kare testi, dört grubun karşılaştırılmalarında Kruskal-Wallis testi kullanıldı. Hematokritin parametrelere etkisinin kan basıncına ve sol ventrikül kitlesine göre düzeltilmesi için Multivariate analiz uygulandı.
Bulgular: Mitral E değeri yalnızca DNH ve YNH grupları arasında farklı idi. Mitral A değeri DNH grubundan itibaren ilerleyici bir artma gösterirken E/A oranı ise tersine azalma göstermekteydi. Pulmoner S/D oranı yalnızca YNH grubunda anlamlı olarak daha azdı. Mitral E iniş zamanı ve izovolumetrik gevşeme zamanı DNH grubundan itibaren ilerleyici bir artma göstermekteydi. Stepwise Multivariate analize göre arteriyel kan basıncı ve ve hematokritten sapma değerleri mitral E/A ile bağımsız anlamlı ilişki göstermekteydi.
Sonuç: Diyastolik fonksiyonlar üzerine etkili diğer faktörlerin yokluğunda hematokrit düzeyindeki artışla beraber ile diyastolik parametrelerde bozulma meydana gelmektedir.
Anahtar Kelimeler: Hematokrit, Diyastolik fonksiyon, Doppler ekokardiyografi

SUMMARY

The İmpact of Hematocrit on Diastolic Functions: A Doppler Echocardiographic Study
Aim: The effects of blood rheology on left ventricular diastolic functions are not clear. In this study, we principally aimed at the relation between hematocrit as a major determinant of blood viscocity and left ventricular diastolic function.
Materials and Methods: Echocardiographic examination was performed on 185 healthy subjects (93 men mean age: 48±6 year and 92 women mean age: 49±7 year) and in addition to standard measurements, diastolic flow parameters (E wave, E deceleration time, A wave, E/A ratio, isovolemic relaxation time and pulmonary vein systolic/diastolic wave ratio) were measured. Hematocrit mean±SD values were obtained in both sex. The deviation from mean hematocrit value was calculated for each case. According to this calculation, the patients stratified into four distinct groups: low hematoctrit group, low-normal hematocrit group, high-normal hematocrit group and high hematocrit group. The correlation test, Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis test and the chi-square test were used in comparisons. Multilinear regression analysis was also used to assess the effects of hematocrit on diastolic parameters in relation to blood pressure and left ventricular mass.
Results: Mitral E value showed difference between low-normal and high-normal groups. Although there was progressive increase in mitral A value beginning from low hematocrit group, we determined progressively decreasing E/A ratio. Pulmonary vein S/D ratio was also showed decreasing values but this could reach statistical significance only in high-normal hematocrit group. Increased Mitral E deceleration time and isovolemic relaxation time were associated with increased hematocrit. According to stepwise multivariate analysis, blood pressure and deviation of hematocrit from mean showed statistically significant independent relation with mitral E/A ratio.
Conclusion: Our findings support that, in the absence of other factors affecting diastolic functions, hematocrit level has significant effect on diastolic parameters.
Key Words: Hematocrit, Diastolic function, Doppler echocardiography