Antihipertansif Tedavide Sonuçları Beklenen
Önemli Bir Çalışma: ASCOT-BPLA
Prof.Dr. Çetin EROL
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara
İlk sonuçları Mart 2005'te ACC (American College of Cardiology) toplantısında açıklanan bu büyük çalışmanın tüm sonuçlarının açıklanması Eylül 2005'te ESC (European Society of Cardiology)'de yapılacak.1 Daha sonra da yayınlanması ve eleştirilere açılması bekleniyor.
Bu çalışmanın Lipid-düşürücü kolu, zamanından önce durdurularak 2003 yılında sonuçları basılmıştı.2 Bu kolda total kolesterol seviyeleri ?250 mg/dl olan hipertansif hastalardan 10350'sine 10 mg/gün dozunda Atorvastatin veya Plasebo verilmişti. Beklendiği gibi Atorvastatin lehine önemli bir kazanım elde edilmişti.
Çalışmanın kan basıncı düşürme kolu (BPLA)'da planlanandan daha önce durduruldu ve ilk sonuçlar açıklandı. Çalışmaya kan basınçları ?160/100 mmHg olan veya tedavi altında kan basınçları ?140/90 mmHg olan hastalardan 19257 kişi alındı. Bu kişilerde ayrıca en az 3 kardiyovasküler risk faktörünün de olması gerekiyordu. Çalışma çok merkezli, randomize bir çalışma olarak planlandı. Çalışmanın bir kolunda atenolol (50-100 mg) ve gerektikçe bir tiazid diüretiği olan Bendroflumethiazide (1.25-2.5 mg), diğer kolunda ise Amlodipine (5-10 mg) ve gerektikçe Perindopril (Coversyl-4-8 mg) verildi. Bu ikili kombinasyonun istenen kan basıncını sağlayamaması durumunda ?-bloker, santral etkili diğer ilaçlar ilave edildi. Çalışmanın sonunda tek bir ilaçta kalan hasta yüzdesi amlodipine grubunda %14.3 betobloker grubunda ise %8.6 idi. Yani neredeyse tüm hastalarda etkin tedavi kombinasyonla elde edilmişti.
Bu nedenle çalışmada tek bir ilacın değil, ilaç kombinasyonlarının karşılaştırılması değerlendirilmiştir. Ortalama takip süresi 5.4 yıldır.
Bu çalışmanın birincil son noktaları olan, ölümcül olmayan Miyokard İnfarktüsü ve ölümcül Koroner Arter Hastalığı'nda iki grup arasında %10'luk bir azalma görülmesine rağmen, bu istatistiki olarak önemli değildir. Bunun nedeni olarak ta çalışmanın erken sonuçlandırılması gösterilmiştir.
Önceden belirlenen sekonder son noktalarda ise amlodipin/perindopril lehine anlamlı farklılıklar görülmüştür:
Tüm ölümlerde %14
Total Koroner son noktalar %14
Ölümcül veya ölümcül olmayan inme %23
Tüm Kardiyovasküler hadiseler ve Revaskülarizasyon %16
Kardiyovasküler Mortalite %24
Yeni Diabet gelişimi %32
Ayrıca yeni teşhis edilen periferal arter hastalıklarında ve yeni başlayan böbrek bozukluğunda önemli bir azalma görülüyor. Kalp yetmezliğinde ise her iki grup arasında önemli fark görülmüyor. Her iki grup yan etkiler bakımından da farksız.
Amlodipin/Perindopril grubunun lehine çıkan bu sonuçların kan basıncını düşürmekteki farklılıkla izah edilemeyeceği de gösteriliyor. Tüm çalışma boyunca 2.9/1.8 mmHg'lık ortalama bir basınç farkı olsa da ve bu fark özellikle ilk aylarda görülse de uzun süreli takip sonrasında böyle bir fark kalmamaktadır. Ancak bu durumun çalışmanın yayınlanması ile açıklığa çıkacağı kesindir.
Bu büyük çalışmanın ilk açıklanan sonuçlarına göre;
ü Daha yeni olan ilaçların (Kalsiyum Antagonisti ve ACE İnhibitörü) kombinasyonu, klasik kombinasyona (Diüretik ve Beta Bloker) üstünlük sağlamıştır.
ü Bu nedenle klavuzlarda gösterilen zorunlu endikasyonlar dışında antihipertansif tedavide ilk seçeneklerin yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir.
ü Özellikle diabetik veya diabete eğilimli hastalarla, böbrek hastalığı veya böbrek fonksiyon bozukluğu hastalığı olanlarda ACE inhibitörü ve Kalsiyum Kanal Blokeri tercih edilmelidir.
ü Ayrıca sonuçların bütünüyle açıklanmasından sonra statinlerin bu kombinasyonlarda nasıl etkili oldukları veya bu kombinasyonlarla nasıl etkileşime girdikleri daha bir açıklığa kavuşacaktır.
ü Bir çok çalışmada da gösterildiği gibi kan basıncının istenen düzeylere indirilmesinde ortalama 2-3 ilaç kombinasyonu gerektiğinden, önemli olanın etkin ve hızlı bir şekilde kan basıncını düşürüp, hastanın hayat kalitesini olumsuz etkilemeyen kombinasyonun kullanılmasıdır.
KAYNAKLAR
1- ACC 54th Annual Scientific Session. The British J Cardiol 2005; 12:91-3.
2- Sever PS, Dahlöf B, Poulter NR, et al. Prevention of coronary and stroke events with atorvastatin in hypertensive patients who have average or lower-than-average cholesterol concentrations, in theAnglo-Scandinavian Cardiac Outcomes Trial-Lipid Lovering Arm (ASCOT-LLA): a multicentre randomised controlled crial. Lancet 2003; 361:1149-58.