ÖZET

Amaç: Bu çalışmada, rutinde kullanılan antropometrik ölçümlerden hangisinin, hipertansiyon (HT), dislipidemi (DL), diyabetes mellitus (DM) ve koroner arter hastalığı (KAH) ile daha fazla ilişkili olduğu araştırıldı.
Gereç ve Yöntem: Yaşları 13-90 arasında değişen (ortalama 56.4±17.2), 419 hasta çalışmaya alındı. Sadece, antropometrik ölçümü yapılamayan hastalar çalışma dışı bırakıldı. Her hastanın vücut kitle indeksi (VKİ), bel-kalça oranı (BKO) ve bel çevresi (BÇ) değerleri belirlendi. Ayrıca bu hastalarda HT, DL, DM ve KAH varlığı araştırıldı.
Bulgular: Çalışmaya alınan 419 hastanın 231'i (%55.1) kadın, 188'i (%44.9) erkekti. VKİ artmış olan grupta; HT, HL ve DM sıklığında anlamlı bir artış görüldü (sırasıyla; p<0.001; p<0.01; p<0.01). Cinsiyet dikkate alındığında; VKİ artmış olan kadınlarda HT ve HL sıklığı fazla bulunurken (sırasıyla p<0.001, p<0.05), erkeklerde HT ve DM anlamlı olarak daha yüksek saptandı (p<0.01). BÇ artmış  bulunan (kadınlarda >88 cm, erkeklerde >102 cm) tüm olgularda HT, DL ve DM sıklığı yüksek saptandı (p<0.001). Cinsiyete göre bakıldığında; BÇ artmış olan kadın olgularda HT, DM ve DL sıklığında anlamlı artış bulundu (p<0.001). BÇ artmış olan erkek olgularda ise sadece HT ve DM sıklığı daha fazlaydı (sırasıyla p<0.05; p<0.01). BKO bakımından gruplar karşılaştırıldığında; BKO artmış olan sadece kadın hastalarda HT ve DM görülme sıklığında istatistiksel olarak anlamlı bir artış bulundu (p<0.01). Antropometrik ölçümlerin hiç biri ile KAH arasında anlamlı ilişki saptanmadı.
Sonuç: BÇ ve VKİ ölçümleri, HT, DL ve DM için risk faktörü olarak daha önemli parametrelerdir. BKO ölçümünün sözü edilen hastalıklarla ilişkisi zayıftır.
Anahtar Kelimeler: Antropometrik ölçüm, Bel çevresi, Vücut kitle indeksi

SUMMARY

The Relation Between Anthropometric Measurements With Hypertension, Dyslipidemia, Diabetes Mellitus, And Coronary Heart Disease

Objective: Our aim was to evaluate the relation between anthropometric measurements with hypertension (HT), dyslipidaemia (DL), diabetes mellitus (DM), and coronary heart disease (CHD).
Material and Method: Four hundred-nineteen patients aged 56.4±17.2 (13-90) were included. Body mass index (BMI), waist circumference (WC), waist-hip ratio (WHR) in all patients were assesed. The persence of HT, DL, DM and CHD were also investigated.
Results: Of all patients, 231 (55.1%) were female and 188 (44.9%) were male. The prevalence of HT, DL, and DM in population with increased BMI was significantly higher than that in normal group (p<0.001, p<0.01 and p<0.01; respectively). Regarding to gender, within the group with increased BMI, the prevalence of HT and HL in women (p<0.001, p<0.05; respectively) and the prevalence of HT and DM in men (p<0.01) were higher than those in normal subjects. In population with increased WC; whilst HT, DL and DM in overall and in women were significantly high (p<0.001), only HT and DM in men were higher than normal subjects (p<0.05, p<0.01; respectively). With regard to WHR, the prevalence of HT and DM in only female patients with increased WHR were significantly elevated (p<0.01). We didn't find any relation between all anthropometric measurements and coronary heart disease (CHD).
Conclusion: WC and BMI are more important anthropometric parameters as risk factors for HT, DL and DM. The correlation of WHR with the disease is low.
Key Words: Anthropometric measurement, Waist circumference, Body mass index