Laboratuar Hayvanlarında Deneysel Çalışma: Nasıl
Planlanır? Nasıl Gerçekleştirilir?
Dr. Nesrin TAN BAŞER, Dr. Levent ATEŞ, Dr. Gürcan ASLAN
Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2. Plastik, Estetik ve Rekonstrüktif Cerrahi Kliniği, Ankara
ÖZET
Hayvan deneylerinden elde edilen sonuçların ve bu sonuçlara göre geliştirilen tedavilerin tıp alanındaki değeri tartışılmazdır. Günümüzde hayvan deneyleri, hayvan hakları savunucularının büyük çabalarıyla çıkarılan yasalar ile sıkı denetim altındadır. Ülkemizde de hayvan deneylerinin etik kurallar çerçevesinde gerçekleştirme zorunluluğu vardır. Bu nedenle bir hayvan deneyine başlamadan önce deneyin belirli bir metodolojiye göre planlanması, hazırlanan protokole uygun gerçekleştirilmesi önemlidir. Ancak iyi planlanmış, etik kurallara uygun gerçekleştirilen bir deneysel çalışma bizi doğru sonuca götürebilir. Deneysel çalışmada gereksiz vakit kaybı ve hayvan israfını önlemek için belirli bir protokol içinde hazırlanarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Burada deneysel bir çalışmanın planlama aşamaları ve gerçekleştirilme evreleri genel olarak anlatılmıştır. Bir hayvan deneyi yaparken unutmamalıyız ki, onların küçük olmaları hissettikleri acının da küçük olduğu anlamına gelmez.
Anahtar Kelimeler: Hayvan deneyi, Etik, Deney
SUMMARY
Experimental Studies on Laboratory Animals: How Can It be Planned? How Can It be Realized?
The results obtained in experimental studies on animal models and treatment depending on these results are widely accepted in medical research. Today these animal studies are under strict control by the help of the defenders of animal rights. Also in our country there is obligation to perform the animal studies under ethical rules. Therefore the animal model should be planned according to a proper methodology and performed according to the protocol. We can achive accurate results only with a model which is planned properly and also appropriate to the ethical rules. The experimental study should be performed according to the previously prepared protocol in order to prevent waste of time and animals. In this paper planning and performing stages of an experimental study is discussed. We should also keep in mind that small animals can also feel great pain.
Key Words: Animal experimentation, Ethics, Experimentation
