Kardiyak Reoperasyon Cerrahisinde
On Yedi Yıllık Deneyim
Yrd.Doç.Dr. Nezihi KÜÇÜKARSLAN, Doç.Dr. Erkan KURALAY,
Doç.Dr. Ertuğrul ÖZAL, Uzm.Dr. Vedat YILDIRIM, Dr. Mehmet Ali ŞAHİN,
Dr. Nikola GRAMATNİKOVSKİ, Prof.Dr. Harun TATAR
GATA Askeri Tıp Fakültesi Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı, Ankara
ÖZET
Amaç: Kardiyak reoperasyon cerrahisi, kalp cerrahlarına sıkıntı oluşturmaya devam etmektedir. İlk uygulanan cerrahiyle kıyaslandığında, reopere kalp cerrahisinde pek çok problem söz konusudur. Bu çalışmada, reopere kalp cerrahisindeki on yedi yıllık deneyimlerimizi paylaşıyoruz.
Gereç ve Yöntem: 1989 Ocak Ağustos 2005 tarihleri arasında kalp ve damar cerrahisi kliniğinde 10.789 kardiyak operasyon gerçekleştirildi. Bu vakaların 185’i reopere kalp cerrahisiydi. Hastaların preoperatif durumları, primer operasyonları, reoperasyon aralığı, operasyon ve operasyon sonrası komplikasyonları retrospektif olarak hasta dosyaları, operasyon raporları ve bilgisayar kayıt sistemi üzerinden araştırıldı.
Bulgular: Hastaların 125’ i erkek (%67.56), 60’ı kadın (%32.43) olarak belirlendi. Ortalama yaş (59.05±13.75) idi. Primer ameliyatı ile reoperasyon arası interval 11±6 yıl olarak hesaplandı. Onyedi hasta (%9.18) kanamaya bağlı olarak re-eksplore edildi. Hastaların 80’i (%43.24) yüksek doz inotropik desteğe ihtiyaç duyarken, 62’ si (%33.51) reoperasyon sonrası intra aortik balon desteğine ihtiyaç duydular. 27 hastada (%14.59) postoperatif kalp bloğu gelişti. Hemen hemen tüm hastalar normal süresi içerisinde taburcu edildiler. Kırk bir hasta (%22.16), tedavi edilebilir komplikasyonlar ve hemodinamik dengesizliğe bağlı olarak hastanede 14 günden fazla kaldılar [uzamış entübasyon (>8 saat), yatak yarası, kalp bloğu ve sternotomi insizyon enfeksiyonu vs.]. Mortalite, 8 hasta (%4.98) olarak belirlendi.
Sonuç: Kardiyak reoperasyon cerrahisi, deneyimli ellerde düşük mortalite ve kabul edilebilir morbidite oranlarıyla güvenle uygulanabilen bir cerrahidir. Operatif risk, daha iyi preoperatif hasta değerlendirmesi, miyokardiyal koruma ve operatif stratejiyle azaltılabilir. Daha iyi sonuçlar elektif şartlarda yapılan reoperasyonlarda elde edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Reopere kardiyak cerrahi, Miyokardiyal koruma, Hibrid anjiyoplasti, Greft koruma
Seventeen-Year Experiences in Redo Cardiac Surgery
SUMMARY
Aim: Reoperative cardiac surgery continues to be a challenge to cardiac surgeons. There are many problems in reoperative cardiac surgery compared with the previous cardiac surgery. We share our surgical experiences in reoperative cardiac surgery over a period of 17 years.
Material and Methods: From January 1989 to August 2005, a total of 10,789 cardiac operations were performed in our department of cardiovascular surgery. 185 out of them were reoperative surgeries. Preoperative conditions of patients, their primary operations, reoperation interval, results of operation and postoperative complications were evaluated retrospectively using patient files, computer recordings and surgery reports in regard to the technique we used, and consequences of that technique.
Results: Of those patients, 125 (67.56%) were males, and 60 (32.43%) were females. The mean age was (59.05±13.75). The interval between primary operation and reoperation was calculated as 11±6 years. 17 patients (9.18 %) were re-explored due to hemorrhage. 80 of those patients (43.24%) needed high-dose inotropic and 62 others (33.51%) needed intra-aortic balloon support after undergoing reoperation. Postoperative cardiac block developed in 27 patients (14.59%). Almost all patients were discharged from the hospital under normal circumstances. 41 patients (22.16%) had to stay at hospital more than 14 days due to curable complications [prolonged intubation (>8 h), bedsores, infection in sternum wound and cardiac block etc.] or hemodynamic instability. Mortality rate was set as nine patients (4.86%).
Conclusion: In experienced hands, reoperative cardiac surgery could be conducted safely with a low rate of morbidity and mortality. Reduction of operative risks must be attributed to better myocardial protection, better preoperative patient management and operative management. Elective repaet cardiac reoperations give the best results.
Key Words: Reopere cardiac surgery, Myocardial protection, Hybrid angioplasty, Graft protection