Metotreksat’a Bağlı Pansitopeni Gelişen Romatoid Artrit Olgusu
Dr. Ayla YAVUZ*, Dr. Erdem AKBAL**, Prof.Dr. Mustafa ALTINBAŞ**, Doç.Dr. Müfit AKYÜZ*
*S.B. Ankara Fizik Tedavi ve Rahabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 1.Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara
**S.B. Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 1. Dahiliye Kliniği, Ankara
ÖZET
Romatoid artrit (RA) % 0.5-1 sıklığında görülen, etyolojisi belli olmayan sistemik bulgular gösteren, eklemleri kronik olarak tutan ve deformite ile seyreden bir hastalıktır. Romatoid artrit tedavisinde metotreksat kullanımı son yıllarda oldukça yaygınlaşmıştır. Metotreksat kullanımına bağlı olarak nodülozis (%28), hipersensitivite pnömonisi (%2-5), santral sinir sistemi toksisitesi (%1-35), aşırı doz reaksiyonları (%10), gastrointestinal semptomlar( bulantı, kusma, abdominal ağrı ve diyare) (%60), transaminazlarda yükselme, hepatit (%20-58), hematolojik anomaliler (%1-2), rash(%1-2), alopesi (%5) ve osteopati gibi yan etkiler görülmektedir1. Düşük doz metotreksat kullanımı sonrası pansitopeni gelişmesinin nadir görülmesi ve pansitopeninin mortalite ve morbiditeye neden olabilen önemli bir yan etki olabileceğinin vurgulanması amacıyla bu olgu sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Metotreksat, Pansitopeni, Romatoid artrit
A Romatoid Arthritis Case with Pancytopeniea Due to Use of Methotrexate
SUMMARY
Rheumatoid arthritis (RA) is disease of unknown etiology with a prevalance of 0.5-1%. It has constitutional symptoms , involves joints and deformities develop in its course. In its treatment, the employment of methotrexate has recently become increasingly common. The following side effects occur due to methotrexate use: nodulosis (28%), hypersensitivity pneumonia 82-5%), central nervous system toxicity (1-35%), excessive dose reactions (10%), gastrointestinal symptoms such as nausea, vomiting, abdominal pain and diarrhea (60%), increase in transaminase values, hepatitis (20-58%), hematologic abnormalities (1-25), rash (1-2%), alopecia (5%) and osteopathy1. This case is presented as the developmentvof pancytopenia with low dose methotrexate is rare and to stress pancytopenia as an important side effect which may cause morbidity and mortality.
Key Words: Methotrexate, Pancytopenia, Rheumatoid arthritis