ÖZET

Amaç: Bu çalışma, ev ortamında yaşamını sürdüren yaşlı bireylerin sahip oldukları hastalıkları ve bu hastalıklara yö­nelik olarak kullandıkları ilaçları, ilaç kullanımında yaşadıkları sorunları ve geleneksel uygulamaları belirlemek a­ma­cıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı olarak yapılan çalışmanın örneklemini Çankaya/Yıldız Toplum Dayanışma mer­ke­zine başvuran 56 yaşlı birey oluşturmuştur. Çalışmanın yapılabilmesi için gerekli izinler alınmıştır. Araştırmacılar ta­rafından konuya ilişkin literatür incelenerek oluşturulan veri toplama aracı, yaşlı bireyin yaşadığı evde, yüz yüze gö­rüşme yöntemi kullanılarak doldurulmuştur.
Bulgular: Çalışmaya katılan yaşlıların %96.4’ünün ilaç kullandığı, %55.4’ünün ilaçlarını doktor önerisi doğ­rul­tu­sun­da kullanmadığı, %59.3’ünün kullandığı en az bir ilaca ilişkin bilgisinin olmadığı ya da kısmen bilgisinin olduğu be­lirlenmiştir. İlaç kullanan yaşlıların % 78.6’sının ilacı yazdırmaya ilişkin sorun yaşadığı, %68.5’inin ilaçlarını al­ma­yı unuttuğu saptanmıştır. Çalışmaya katılan yaşlıların %89.3’ünün bitkisel kökenli ilaç/karışımları kullandığı, %50’sinin bitkisel ilaçlar/karışımlar dışında uygulamalar yaptığı saptanmıştır.
Sonuç: Çalışmamızda yaşlıların büyük kısmının sağlık sorunlarına yönelik olarak doktor önerisi dışında ilaç ve bit­ki­sel karışımlar kullandığı, yarısından azının terleme, kurşun dökme gibi uygulamalardan yararlandığı belirlenmiştir. Ya­pılan istatistiksel değerlendirmede, yaşın azalması ile doktor önerisi dışında ilaç kullanım oranının arttığı (p<0.05), bir ya da daha fazla hastalığa sahip olanların bitkisel ilaçlar dışındaki uygulamaları daha çok kullandığı sap­tanmıştır (p<0.05).
Anahtar Kelimeler: Polifarmasi, Yaşlıda ilaç kullanım sorunları, Geleneksel uygulamalar, Destekleyici tedavi

Drug Use in the Elderly and Conventional Practices

SUMMARY

Objective: This study was conducted to determine diseases and medicines, which were used for these diseases, prob­lems experienced during medicine use and conventional practices of elderly living at their own home en­vi­ron­ment.
Material and Methods: The sample of this study, conducted descriptively, constituted from 56 elder people, ap­plying to Çankaya Belediyesi Yıldız Toplum Dayanışma Merkezi. The necessary permissions for conducting the stu­dy were taken. Qestionnaire form, composed of relavent litarature, was filled with face to face interview at home.
Results: It was found that 96.4 % of those, who joined the study, were using medicine, of  55.4% were not using me­dicine in the direction with physician, of 59.3% had not have knowlege about at least one drug or have knowlege partly. It was determined that 78.6% of the elderly, using medicine, were facing problems about prescribing, of 68.5% were forgetting to take medicine. It was found that 89.3% of the elderly were using herbal medicine, of 50% we­re making some practices which were out of herbal medicines.
Conclusion: It was determined that most of the elderly were using drug, which was not in the direction with physician advise and using herbal medicine, more than half of them were exploiting perspiring and pouring lead to­ward health problems. At the statistical evaluation, it was found that as decrease at age more elderly were using drugs, which were out of pysician’s advice, and those who had one or more diseases were using more practices which were out of herbal medicine (p<0.05).
Key Words: Polypharmacy, Drug use problems in the elderly, Conventional practices, Complementary treatment