Hemodiyalizin QT Dispersiyonu Üzerine Akut Etkisi
Dr. Ataç ÇELİK*, Dr. Mehmet MELEK**, Dr. Şeref YÜKSEL***, Dr. Ersel ONRAT**, Dr. Alaettin AVŞAR**, Dr. Fatih KOÇ*
* Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalı, Tokat
** Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalı, Afyonkarahisar
*** Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ana Bilim Dalı, Afyonkarahisar
Özet
Amaç: Hemodiyaliz (HD) tedavisi gören son dönem böbrek yetersizliği (SDBY) hastalarının yaklaşık % 25’i ani kardiyak ölüm (AKÖ) nedeniyle kaybedilmektedir. QT uzamasının ve QT dispersiyonunun artmış aritmojenite ve AKÖ ile yakın ilişkisi bilinmektedir. Çalışmanın amacı, QT parametrelerini kullanarak, HD tedavisi altındaki hastaları AKÖ açısından değerlendirmek ve HD seansının bu parametreler üzerine olabilecek akut etkileri araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: HD tedavisi gören 71 SDBY hastası (ortalama yaş 50±13 yıl, 39 erkek) çalışmaya dahil edildi. HD seansı öncesi ve hemen sonrası 50 mm/sn hızında standart yüzey elektrokardiyogramı (EKG) alındı. QT intervali ve QT dispersiyonu, yüzey EKG kayıtlarından ölçüldü.
Bulgular: Hastaların QT intervali normale göre uzun bulundu. HD seansından hemen sonra kalp hızı anlamlı olarak artarken, HD öncesi ve sonrası kalp hızına göre düzeltilmiş QT intervali ve düzeltilmiş QT dispersiyonunda istatistiksel düzeyde anlamlı değişiklikler gözlenmedi.
Sonuç: Bu hasta popülasyonundaki artmış aritmojenite ve AKÖ riski, QT intervalinin normale göre uzamış olması ile açıklanabilir. HD seansı sonrası düzeltilmiş QT intervalinde ve düzeltilmiş QT dispersiyonunda artış olmaması, HD seans sonrası artan ventriküler aritmi sıklığının sadece miyokardiyal repolarizasyon anormalliğine bağlanamayacağı manasına gelebilir.
Anahtar Kelimeler: Böbrek yetersizliği, QT dispersiyonu, Hemodiyaliz, Aritmojenite
The Acute Effect of Hemodialysis on QT Dispersion
Summary
Aim: Approximately 25% of end stage renal failure (ESRD) patients on hemodialysis (HD) therapy die from sudden death. Prolongation of QT interval and QT dispersion are known to be related with increased arrhythmogenity and risk of sudden cardiac death (SCD). The aim is to evaluate these patients for the risk of SCD by using QT parameters and to find out the acute effects of HD on QT parameters.
Material and Method: Seventy-one (mean age 50±13 year, 39 male) ESRD patients on regular HD programme were included to the study. 50 mm/sec surface electrocardiograms were taken from the patients before and after the hemodialysis. QT interval and QT dispersion were calculated from these recordings.
Results: QT interval was found prolonged in study group. Heart rate increased significantly after HD. There were no differences in corrected QT and corrrected QT dispersion before and after HD.
Conclusion: Increased incidance of arrhythmogenity and SCD risk in this population may be explained by the presences of prolonged QT interval. Absence of increase in corrected QT interval and corrected QT dispersion after HD might be implicated that myocardial repolarisation abnormality may not be the only reason for increased ventricular arrhythmias after HD.
Key Words: Renal failure, QT dispersion, Hemodialysis, Arrhythmogenity