Romatoid Artritli Hastalarda Atriyal İletinin Doku Doppler Ekokardiyografi İle Değerlendirilmesi
Yrd.Doç.Dr. Jülide YAĞMUR*, Yrd.Doç.Dr. Mehmet CANSEL*, Yrd.Doç.Dr. Nusret AÇIKGÖZ*, Prof.Dr. Zuhal ALTAY**, Dr. Ertuğrul KURTOĞLU*, Dr. Egemen KIZILAY**, Dr. Hakan TAŞOLAR*, Yrd.Doç.Dr. Necip ERMİŞ*
* İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalı, Malatya
** İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı, Malatya
Özet
Amaç: Çalışmamızda atriyal fibrilasyon (AF) gelişme riskinin noninvazif belirleyicisi olan atriyal elektromekanik gecikme üzerine Romatoid Artrit’in (RA) etkisini değerlendirmeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza 47 RA hastası ve 35 sağlıklı birey dahil edildi. Doku Doppler görüntüleme yöntemiyle elektrokardiyografideki P dalgasının başlangıcından geç diyastolik dalga başlangıcı arasındaki süre ölçüldü. Atriyum içi ve atriyumlar arası elektromekanik gecikme zamanları tanımlandı.
Bulgular: Atriyumlar arası ve atriyum içi elektromekanik gecikme zamanları, RA’lı hastalarda kontrol grubuna kıyasla daha uzun saptandı (40,5±12,9 ms’ye karşı 21,4±7,8 ms, p<0,0001, 16,7±9,2 ms’ye karşı 6,9±4,1 ms, p<0,0001). Atriyumlar arası elektromekanik gecikme ile PD, enflamasyon belirteçleri olan hsCRP, ESH, lökosit sayısı (r=0.40, p<0,001; r=0,44, p=0,002; r=0,43, p=0,003; r=0,34, p=0,01) ve hastalık süresi (r=0,53, p<0,0001) arasında anlamlı bir korelasyon tespit edildi.
Sonuç: RA’lı hastalarda atriyal ileti gecikmesi sağlıklı bireylere göre daha fazladır ve bu durum RA’lı hastalardaki uzun süren enflamasyonun atriyumlarda yapısal değişikliğe neden olarak atriyal ritim bozukluğu gelişme riskini arttırdığına işaret edebilir.
Anahtar Kelimeler: Romatoid Artrit, Atriyal elektromekanik gecikme
Evaluation of Atrial Conduction by Tissue Doppler Echocardiography in Patients with Rheumatoid Arthritis
Summary
Aim: In this study, we aimed to evalute the effect of rheumatoid arthritis (RA) on atrial electromechanical delay, which is a noninvasive determinant of atrial fibrillation (AF) development risk.
Material and Medhod: 47 patients with RA and 35 healthy individuals were enrolled in our study. The time interval between the onset of P wave on electrocardiography (ECG) and late diastolic wave on tissue Doppler imaging (TDI) was measured. Intraatrial and interatrial electromechanical delays were defined.
Results: Interatrial and intraatrial electromechanical delays were found to be longer in patients with RA than in the controls (40.5±12.9 ms vs 21.4±7.8 ms; p<0.0001, 16.7±9.2 ms vs 6.9±4.1 ms; p<0.0001). A positive correlation was found between interatrial electromechanical delay and P wave dispersion (PWD), inflammatory markers such as hsCRP, erythrocyte sedimentation rate (ESR), leucocyte count (r=0.40, p<0.001; r=0.44, p=0.002; r=0.43, p= 0.003; r=0.34, p= 0.01) and the duration of the disease (r=0.53, p<0.0001).
Conclusion: Atrial electromechanical delay is longer in patients with RA than in healthy individuals and this finding may point out the increased risk of atrial arrhythmia development by causing atrial structural changes because of the long-lasting inflammation in patients with RA.
Key Words: Rheumatoid arthritis, Atrial electromechanical delay