Özet

Endüstrileşmiş ülkelerde koroner arter hastalıkları (KAH) en fazla ölüm nedeni olarak karşımıza çıkmaktadır. KAH’nın en sık nedeni aterosklerozdur. Ateroskleroza neden olan predispozan faktörler hakkında oldukça fazla bilgi sahibi olunmasına karşın hangi hastalarda aterosklerozun belirgin, hangi hastalarda ise gizli kaldığı halen belirsizliğini korumaktadır. Endotel disfonksiyonu aterosklerozun patogenezinde ilk temel basamağı oluşturur. Asimetrik dimetil arginin (ADMA) insan vücudunda proteinlerdeki arginin kalıntılarının metilasyonu ile sentezlenmekte ve böbrekler tarafından itrah edilmektedir. Vücutta biriken ADMA, nitrik oksitin üretimini azaltmakta, böylece endotel fonksiyonlarının sekteye uğramasına yol açmaktadır. Endotel fonksiyon bozukluğuna neden olduğu bilinen hiperkolesterolemi, hipertansiyon, sigara ve diyabet gibi birçok geleneksel kardiyovasküler risk faktörünün plazma ADMA yüksekliği ile ilişkisi gösterilmiştir. Sağlıklı bireyler ile karşılaştırıldığında KAH’ı olduğu bilinen hastalarda da plazma ADMA seviyelerinin artmış olduğu ve bu artışın kardiyovasküler ve tüm nedenlere bağlı mortalite ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bununla beraber, KAH olmayan ancak plazma ADMA seviyeleri yüksek olanlarda da, tüm nedenlere bağlı mortalitenin artmış olduğu gösterilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Asimetrik dimetil arginin, Endotel disfonksiyonu, Koroner arter hastalığı

Asymmetric Dimethyl Arginine (ADMA) and Cardiovascular Diseases

Summary

Coronary artery disease (CAD) is the leading cause of death in developed countries. Atherosclerosis is the principal cause of CAD. Although a lot has been known about atherosclerosis, it is not known exactly in which patients atherosclerosis is evident or occult. Endothelial dysfunction is the first step in the pathogenesis of atherosclerosis. Asymmetric dimethyl arginine (ADMA) is synthesized by methylation of arginine residues in proteins, and extracted by kidney in human body. The accumulation of ADMA in human body decreases the nitric oxide production, and interrupts the endothelial function. Many traditional cardiovascular risk factors casued to endothelial dysfunction such as hypertension, hyperlipidemia, diabetes and smoking were found in association with increased plasma level of ADMA. It was demonstrated that ADMA was increased in patients with CAD compared to healthy subjects, and this increase was associated with cardiovascular and all-cause mortality. Furthermore, it was demonstrated that all-cause mortality was also higher in patients with high plasma ADMA level and without CAD.
Key Words: Asymmetric dimethyl arginine, Endothelial dysfunction, Coronary artery disease